Rudy Pieters
2001-08-29
De Morgen

'Wij hebben de bergplaats van 'De Rechtvaardige Rechters' gevonden'

Een grappenmaker, een zoveelste amateurdetective wiens verbeelding overstroomt, of iemand die echt meent wat hij schrijft? Een nieuwe website brengt de onwaarschijnlijke mededeling dat het gestolen Lam Gods-paneel 'De Rechtvaardige Rechters' gevonden is. Er wordt nu al een tipje van de sluier opgelicht, maar op de echte onthulling moeten we nog een jaar wachten.

Mysterieus websitepersonage stelt definitieve ontraadseling van de zaak tot volgend najaar uit

'De ontknoping nadert!" kopt de pas geopende site. "Door middel van de nieuwste technieken en een doorgedreven analyse van de feiten, de persoon, z'n entourage en de omstandigheden ten tijde van de diefstal zijn wij erin geslaagd de bergplaats van 'De Rechtvaardige Rechters' te lokaliseren."

Verrassend? Neen. Ondertussen zijn al zoveel wilde theorieën de wereld in gestuurd, meestal op basis van het onvolprezen kritische speurwerk van ex-politiecommissaris Karel Mortier en journalist Noël Kerckhaert. Op het eerste gezicht hebben we ook hier met zo'n verhaal te maken, want de site wil de bergplaats (voorlopig) niet onthullen.

Toch is er iets bijzonders aan de hand. De mysterieuze persoon die zichzelf met 'Arsène Goedertier' aanduidt - de naam van de veronderstelde dief en/of afperser destijds - blijkt het dossier bijzonder goed te kennen. Hij bezondigt zich bovendien niet aan overtrokken conclusies. En vooral: hij vond een belangrijk element dat niet in het boek van Mortier en Kerckhaert voorkomt, en zoiets is hoogst uitzonderlijk.

Het gaat om het spoor naar de Gentse wisselagent die mogelijk bij de zaak betrokken was. Volgens Goedertiers nabestaanden had de diefstal te maken met een wisselagent op de Korenmarkt - vlak bij de kathedraal - die failliet ging toen een beursavontuur van "een priester uit de omgeving van het bisdom" faliekant was afgelopen en het bisdom de priester hulp had geweigerd. Arsène Goedertier, zelf een wisselagent in het nabijgelegen Wetteren, was flink in zijn wiek geschoten door de houding van het bisdom. De diefstal van de Lam Gods-panelen - er werden er twee gestolen, een is terecht - en de afpersing waren het resultaat.

Allemaal theorie natuurlijk, want het parket noch Mortier en Kerckhaert hebben een spoor gevonden van een wisselagent op de Korenmarkt. 'Arsène Goedertier' vond hem nu wel, in de Wegwijzer der stad Gent met voorgeborchten en der provincie Oost-Vlaanderen, uitgave 1932. Volgens deze gids was op de Korenmarkt 29 wisselagent H. Cooremans gevestigd. 'Goedertier' schrijft iets verderop dat ene H.C. bij de diefstal betrokken was.

De eigenlijke dieven, degenen die in de nacht van 10 op 11 april 1934 in de Sint-Baafskathedraal Het Lam Gods amputeerden, waren met zijn tweeën, lezen we voorts op de site. K.V.O. en P.P. zijn hun namen. Mortier en Kerckhaert hebben het in hun boek over Paul P., de man die de nacht van de diefstal werd gezien bij een auto naast de kathedraal. Van K.V.O. vonden we nergens een spoor, dus mogelijk is het een nieuwe figuur in de zaak. Arsène Goedertier zelf verzorgde volgens de site enkel het contact tussen de dieven en het bisdom. Dat haakt in op de thesis van de familie Goedertier dat Arsène door zijn eigen vindingrijkheid de dieven op het spoor was gekomen.

Over de bergplaats licht de internet-Goedertier een tip van de sluier op in een e-mail aan De Morgen. "Wij hebben 'het paneel' niet met onze eigen ogen gezien. Dat is ook niet mogelijk gezien de omstandigheden van de plaats waar het paneel is verborgen. Wel zijn wij ter plaatse geweest om verschillende vaststaande elementen te controleren. (...) Elementen die we niet alleen halen uit de geschriften en schetsen (...) Het is verbijsterend te zien hoe deze overeenstemmen."

'Arsène Goedertier' is van plan "op onregelmatige tijdstippen" en "bij mondjesmaat" informatie te lossen over zijn bevindingen, die hij nu volop aan het uitschrijven is. De onthulling van de bergplaats volgt pas in het najaar van 2002. Waarom nog zolang wachten? "Wij zijn reeds zeer geruime tijd - vreemd van elke sensatie en eigenbelang - in stilte met dit onderwerp bezig dat tijd, hoe verleidelijk ook, geen rol meer speelt."

Het internetadres is www.sphosting.com/dua. Geen makkelijk te traceren eigen domeinnaam dus, maar een anonieme omweg via de Australische gastserver Sphosting. 'Dua' verwijst naar de initialen waarmee de echte Goedertier de meeste afpersingsbrieven aan het bisdom ondertekende.

Opmerkelijk is dat de passages uit die brieven op de website een goede beeldkwaliteit hebben. Ze zijn veel beter dan de afdrukken in het boek van Mortier en Kerckhaert. Dus moeten ze van elders komen. Klopt, zegt 'Arsène Goedertier' aan De Morgen: "De ingescande passages komen niet uit een of ander boek, wel van kopies van de originele documenten." Wie toegang heeft tot kopies van documenten uit het gerechtelijk dossier (of mogelijk tot de documenten zelf), behoort tot een klein groepje ingewijden.

Nog opmerkelijk is de link naar de site van een Waregemse Lam Gods-watcher, Willy Nachtergaele, waarop het hele verhaal van het retabel en de diefstal uit de doeken wordt gedaan. Op de site vinden we namelijk ook een mailtje waarin 'Arsène' de komst van zijn eigen site aankondigt: "Bericht aan Willy (...) 't is om u te melden dat DUA leeft."

Kent Willy Nachtergaele de mysterieuze man of vrouw dan persoonlijk? "Neen", antwoordt die. Nachtergaele, een 47-jarige scheikundige en schilder, is al jaren gefascineerd door zowel de Van Eycks als de diefstal, niet een van de vele balsturige amateur-detectives, maar een serieuze kenner. "De man van deze website verschilt duidelijk van de rest. Hij is werkelijk in het volledige verhaal geïnteresseerd, terwijl de meeste fantasten alleen naar de bergplaats op zoek zijn." Volgens Nachtergaele zit er meer achter de site. "Als het klopt dat er verschillende mensen bij de diefstal betrokken waren, dan moet dat bij die families blijven leven zijn. Mogelijk komt het uit die hoek."

 
     
     
     
     
   
 
ErDaSys (c) 2004